Για πρώτη φορά παγκοσμίως, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Σάσεξ κατάφεραν να μετρήσουν τα επίπεδα οξυγόνου στο αίμα της περιοχής του ιππόκαμπου στον εγκέφαλο και παρείχαν πειραματικές αποδείξεις τού γιατί αυτή η περιοχή (που συχνά περιγράφεται ως το «κέντρο μνήμης του εγκεφάλου») είναι ευάλωτη σε βλάβες και εκφυλισμό που προμηνύουν τη νόσο Αλτσχάιμερ. Για να κατανοήσουν το λόγο για τον οποίο αυτή η περιοχή είναι τόσο ευαίσθητη, οι επιστήμονες, με επικεφαλής τη δρ Κάθριν Χολ της Σχολής Ψυχολογίας, μελέτησαν την εγκεφαλική δράση και τη ροή του αίματος στον ιππόκαμπο ποντικιών. Στη συνέχεια, με τη χρήση προσομοιώσεων, προέβλεψαν ότι η ποσότητα οξυγόνου που παρέχεται στους πιο απομακρυσμένους από τα αιμοφόρα αγγεία νευρώνες του ιππόκαμπου είναι οριακά αρκετή για τη σωστή λειτουργία των κυττάρων.

Σύμφωνα με τη δρ Χολ, «τα ευρήματα αυτά αποτελούν ένα σημαντικό βήμα στην αναζήτηση προληπτικών μέτρων και θεραπειών για το Αλτσχάιμερ, καθώς υποδεικνύουν ότι η αύξηση της ροής του αίματος στον ιππόκαμπο μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματική στην πρόληψη πιθανής βλάβης.

»Αν όντως η αύξηση της ροής του αίματος στον ιππόκαμπο είναι σημαντική ως προς την προστασία του εγκεφάλου από ασθένειες όπως το Αλτσχάιμερ, τότε για τη μακροχρόνια υγεία του εγκεφάλου θα πρέπει να ρίξουμε περισσότερο βάρος στη σωματική άσκηση και τη διατήρηση χαμηλών επιπέδων χοληστερόλης.

»Πιστεύουμε ότι ο ιππόκαμπος βρίσκεται σε ένα σημείο καμπής. Γενικά είναι εντάξει, αλλά όταν λόγω κάποιας άλλης αιτίας μειώνεται η ροή του αίματος στον εγκέφαλο, τότε τα επίπεδα οξυγόνου στον ιππόκαμπο ελαττώνονται σε βαθμό που σταματούν να λειτουργούν οι νευρώνες. Ως εκ τούτου θεωρούμε ότι μάλλον αυτός είναι ο λόγος που το Αλτσχάιμερ στα πρώιμα στάδια προκαλεί προβλήματα μνήμης: επειδή η αρχική μείωση της ροής του αίματος σταματά τη σωστή λειτουργία του ιππόκαμπου.

»Οι ίδιοι παράγοντες που ευθύνονται για τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής, κάνουν πιο πιθανή και την εμφάνιση άνοιας.

»Κι αυτό επειδή ο εγκέφαλός μας χρειάζεται αρκετή ροή αίματος για να παρέχει ενέργεια (υπό τη μορφή οξυγόνου και γλυκόζης) ώστε τα εγκεφαλικά κύτταρα να λειτουργούν σωστά, αλλά και επειδή η ροή του αίματος καθαρίζει απόβλητα όπως οι β-αμυλοειδείς πρωτεΐνες που συσσωρεύονται στη νόσο του Αλτσχάιμερ.

»Αυτό που μένει να ανακαλύψουμε είναι εάν η μειωμένη ροή αίματος και τα χαμηλά επίπεδα οξυγόνου στον ιππόκαμπο προκαλούν τη συσσώρευση του β-αμυλοειδούς στο Αλτσχάιμερ. Η κατανόηση του τι προκαλεί τις πρώιμες βλάβες είναι εξαιρετικά σημαντική στην προσπάθειά μας να μάθουμε πώς να θεραπεύσουμε ή να προλάβουμε την ασθένεια».

Οι διαφορές μεταξύ ιππόκαμπου και οπτικού φλοιού
Η δρ Κίρα Σο (ερευνήτρια Ψυχολογίας στο ίδιο πανεπιστήμιο) η οποία διενέργησε τα κυριότερα πειράματα, ανέφερε: «Διαπιστώσαμε ότι η ροή του αίματος και τα επίπεδα οξυγόνου στον ιππόκαμπο ήταν χαμηλότερα από ό,τι στον οπτικό φλοιό· επιπλέον, όταν οι νευρώνες είναι ενεργοί, υπάρχει μεγάλη αύξηση της ροής του αίματος και των επιπέδων οξυγόνου στον οπτικό φλοιό –κάτι που παρέχει ενέργεια στους “πεινασμένους” νευρώνες–, αυτό όμως δεν συμβαίνει στον ίδιο βαθμό και στον ιππόκαμπο».

Οι επιστήμονες εντόπισαν επίσης ότι τα αιμοφόρα αγγεία στον ιππόκαμπο περιείχαν λιγότερες μεταγραφές mRNA (κωδικοί για την παραγωγή πρωτεϊνών) σε ό,τι αφορά τις πρωτεΐνες που διαμορφώνουν τη διαστολή των αιμοφόρων αγγείων. Επιπροσθέτως, τα κύτταρα που διαστέλλουν τα μικρά αιμοφόρα αγγεία (περικύτταρα) είχαν διαφορετικό σχήμα στον ιππόκαμπο από ό,τι στον οπτικό φλοιό.

Η δρ Σο καταλήγει: «Πιστεύουμε ότι τα αιμοφόρα αγγεία του ιππόκαμπου δεν έχουν τη δυνατότητα να διαστέλλονται όπως τα αντίστοιχα του οπτικού φλοιού».

Πηγή: mnimi.gr